«Ιδιαιτέραν αίσθησιν έκαμεν η πρώτην φοράν εφέτος γενομένη παρέλασις των μαθητών των νομαρχιακών σχολείων Αττικής κατά τετράδας βαινόντων με την ελληνικήν σημαίαν ..ΠΑΜΕ ΠΑΡΕΛΑΣΗ ;

  

 «Ιδιαιτέραν αίσθησιν έκαμεν η πρώτην φοράν εφέτος γενομένη παρέλασις των μαθητών των νομαρχιακών σχολείων Αττικής κατά τετράδας βαινόντων με την ελληνικήν σημαίαν εμπρός.» 

 Το άρθρο της εφημερίδας «Εμπρός» της 26ης Μαρτίου 1899 αποτελεί την πρώτη περιγραφή μαθητικής παρέλασης στην πρωτεύουσα, με αφορμή την επέτειο της ελληνικής Επανάστασης. 

    Σύμφωνα με τον συντάκτη, χίλιοι μαθητές, τραγουδώντας πατριωτικούς ύμνους, παρελαύνουν επί της οδού Σταδίου προκαλώντας 

«συγκίνησιν και ενθουσιασμόν» στους παρευρισκομένους,
συνδέοντας συμβολικά το ένδοξο παρελθόν με το μέλλον. 

 Ήταν η Ελλάδα του 1899, δύο χρόνια μόλις μετά τη λήξη του «πολέμου του αίσχους» του 1897. Ενός πολέμου που τελείωσε με την ήττα και την χρεοκοπία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, που μην υπολογίζοντας σωστά τις δυνάμεις του, παρασύρθηκε σε έναν πόλεμο που καταβαράθρωσε την εθνική υπερηφάνεια του λαού. 

    Με το ηθικό φρόνημα στο ναδίρ, δύο χρόνια μετά, τα σχολεία επιστρατεύονται για να δώσουν μέσα από την επέτειο της Επανάστασης, ένα μήνυμα ελπίδας στον ελληνικό λαό.

 Την ελπίδα της μεγάλης Ελλάδας, για την οποία θα πολεμούσαν οι ίδιοι μαθητές στους Βαλκανικούς πολέμους μερικά χρόνια αργότερα. 

Στα χρόνια που ακολουθούν, οι μαθητικές παρελάσεις στην επέτειο της 25ης Μαρτίου συνεχίζουν να πραγματοποιούνται σποραδικά, μαζί με παρελάσεις προσκόπων και εθνικιστικών οργανώσεων. 

     Η εποχή όμως που οι μαθητικές παρελάσεις εντάσσονται επίσημα στο πρόγραμμα των εορτασμών των εθνικών επετείων, είναι επί δικτατορίας Ιωάννη Μεταξά. 

  Γυμναστικές επιδείξεις, παρελάσεις και λαμπαδηφορίες αποτελούσαν βασικές μεθόδους ανάδειξης της νεολαίας στα φασιστικά καθεστώτα, που έδιναν έμφαση στο στρατιωτικό πνεύμα και στην πειθαρχία μέσα από εκδηλώσεις εντυπωσιασμού.

 Σχολεία, φάλαγγες της ΕΟΝ, παλαιοί πολεμιστές, αντιπροσωπείες με εθνικές ενδυμασίες, παρήλαυναν στο Πεδίο του Άρεως υπό το βλέμμα του ενθουσιασμένου δικτάτορα που σημειώνει στο ημερολόγιό του: «Τι όνειρο που ήταν χθες και σήμερα! Αποθέωσις!»

   Έκτοτε, οι μαθητικές παρελάσεις καθιερώνονται και επιβιώνουν όλων των αλλαγών και των κλυδωνισμών του πολιτεύματος. 

 

   Επί δικτατορίας των συνταγματαρχών, στην παρέλαση της Αθήνας λαμβάνουν μέρος μαθητές από ένα συγκεκριμένο ύψος και πάνω, εκτός της περίπτωσης των αριστούχων παραστατών της σημαίας. 

 

 

Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην «άρτια εμφάνιση και ήθος» των μαθητών και σε πολλές περιπτώσεις, αποκλείονται μαθητές από γονείς αντιφρονούντες. Ο φόβος χρήσης της παρέλασης ως βήμα για αντιδικτατορικές εκδηλώσεις είναι μεγάλος, ιδιαίτερα από τους υπευθύνους εκπαιδευτικούς οι οποίοι θα θεωρούντο υπέυθυνοι. 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΗΓΗ